Dziecko uczy się mówić poprzez słuchanie osób najbliższych. Nie potrafiłoby opanować mowy z pomocą radia, czy telewizora. Te urządzenia nie budują więzi emocjonalnej, nie potrafią kochać i nie przyjmują uczuć. Dzieci wychowywane w domach dziecka mówią znacznie później, niż ich rówieśnicy, otoczeni opieką i czułością rodziców.

         Dziecko rozumie dużo więcej, niż zdolne jest wypowiedzieć. Podejmujemy z nim dialog nawet wówczas, gdy operuje zaledwie kilkoma słowami. Pierwsze wyrazy pojawiają się około pierwszego roku życia. Do drugiego roku życia słownik gwałtownie rośnie, tworzone są pierwsze zdania. Między drugim a czwartym rokiem życia zdolność mówienia rozwija się bardzo intensywnie.  W tym okresie niezmiernie ważna jest Wasza bliskość i pomoc dziecku, poprzez słuchanie go i rozmowę z nim. Nie poprawiajmy bez potrzeby wypowiedzi dzie-cka i nie każmy mu powtarzać. Słysząc prawidłowe wzorce, z czasem samo skoryguje błędy.

            Nie obawiajmy się powstałej w tym czasie niepłynności. Kiedy dziecko opowiada o czymś, co go ekscytuje, często zacina się. Powtarza wtedy całe słowa, wyrażenia, czasami głoski np. z –z – zabawka, sylaby np. za – za – zabaw-ka, części wyrazów np. mamu – mamusia, przeciąga głoski np. mmmama, wtrąca dźwięki np. tam yyy ktoś idzie, robi przerwy w zadaniach, wyrazach np. ko -   - tek.

         U dzieci w wieku przedszkolnym, do szóstego – siódmego roku życia, niepłynność mowy jest zjawiskiem całkiem naturalnym. Zanim dziecko zacznie chodzić, raczkuje. Tak samo w mowie jest okres przygotowawczy, poprzedza-jący biegłe posługiwanie się językiem ojczystym. Kiedy język zostaje opanowa-ny, niepłynność zanika.

         W żadnym wypadku nie należy dawać rad typu: _„ Mów spokojniej! Mów wolniej! Nie denerwuj się!^”. W ten sposób kierujemy tylko uwagę dziecka na jego mowę. Uświadomienie przez dziecko trudności jest pierwszym krokiem do nasilenia się i utrwalenia objawów niepłynności. Od tego momentu zacznie ono spostrzegać inność swojego sposobu wysławiania się i uważać go za niewłaś-ciwy. Dziecko zacznie się martwić i obwiniać. Będzie szukać sposobów na zmniejszenie zacinania się, przez co niepłynność jeszcze bardziej zrośnie. Nie chcąc powtarzać, zacznie częściej przeciągać głoski, napinać mięśnie, wykonywać różnego rodzaju zbędne ruchy, potrząsać głową, kiwać się, zaciskać powie-ki. Z czasem obudzi się u niego poczucie niższej wartości. Do takich zachowań nie powinniśmy dopuścić.

Logopeda – mgr Janina Badziąg - Grabowska