Nie można się zgodzić z opinią, że dzieci przedszkolne nie jąka­ją się, a występująca u nich niepłynność mowy uwarunkowana jest jedynie wiekiem. Nie wszystkie objawy niepłynności da się wytłumaczyć tym, że dziecko o wiele szybciej myśli, niż jest w stanie powiedzieć z powodu nieukształtowanego do końca aparatu artykulacyjnego, małego zasobu słownictwa, czy też niedostatecznego opanowania form gramatycznych.

         Objawy jąkania są zmienne i u każdego dziecka mają nieco inny charakter. Niektórzy z rodziców mogą brać je za symptomy rozwojowej niepłynności mowy, a inni lekceważyć jąkanie. Najbezpieczniej byłoby w takiej sytuacji zwrócić się do logopedy, który postawi właściwą diagnozę i udzieli fachowej porady.

         Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: _„Dlaczego dziecko się jąka?^”. Pomimo wielu badań prowadzonych przez naukowców prezentujących różne dziedziny wiedzy, jąkanie kryje w sobie jeszcze wiele tajemnic. Zdaniem niektórych badaczy przyczyną jąkania jest szczególna wrażliwość układu nerwowego na działalność czynników zewnętrznych. Inni uważają, że jąkanie wynika z ogólnej niesprawności motorycznej, powodującej zakłócenia w koordynacji mięśni biorących udział w mówieniu. A jeszcze inni twierdzą, że dużą rolę odgrywa dziedziczność lub czynniki emocjonalne, takie jak: silny przestrach, zmiana środowiska życia dziecka, długotrwały niepokój. Zauważa się również związek jąkania z leworęcznością, głównie u dzieci, których rodzice próbowali zmusić je do zmiany na posługiwanie się ręką prawą.

         Zwykle jąkanie wywołuje kilka różnorodnych, ale współdziałających ze sobą czynników. Są one zarówno natury biologicznej, psychicznej, jak i społecznej. Istnieje kilka rodzajów jąkania, w zależności od jego przyczyny.

         Rodzice nie powinni się obawiać, że na skutek naśladowania kolegi, ich dziecko zacznie się jąkać. Dzieci częściej słyszą mowę płynną. Jej wzorce są naturalne, atrakcyjne i łatwiej się utrwalają. Dlatego też jąkanie nie musi pozostać na stałe, z powodu naśladowania któregoś z rodziców, czy rodzeństwa.

         Jąkanie niezmiernie rzadko pojawia się u osób po dwudziestym roku życia. Zdarza się po wypadku, na skutek uszkodzenia struktur mózgu. Jest to jednak zakłócenie typu afatycznego. Najczęściej jąkają się dzieci, większość (badacze twierdzą, że od 60 do 80%) wyrasta z jąkania. Utrwala się ono u dzieci wrażliwych, prawdopodobnie z lęku przed reakcjami innych ludzi. Bardzo często właściwa postawa rodziców i najbliższego otoczenia może zmniejszyć lub całkowicie zlikwidować trudności w mowie dziecka.

Logopeda – mgr Janina Badziąg - Grabowska